PARĘ SŁÓW OD PEDAGOGA SZKOLNEGO
Kwintesencją pracy pedagoga szkolnego jest współdziałanie ze wszystkimi pracownikami szkoły, a zwłaszcza z nauczycielami. Zachęcam do jak najczęstszych rozmów, dzielenia się swoją wiedzą i doświadczeniem zarówno zawodowym, jak i życiowym. W wychowaniu liczy się każdy aspekt życia, a każda sytuacja życiowa może stanowić kolejną lekcję wychowawczą, pod warunkiem, że w każdej z tych sytuacji naszą busolą będą najważniejsze humanistyczne wartości które sprawiają, że człowiek jest bardziej „człowiekiem”.
Niemożliwe jest funkcjonowanie w szkole pedagoga bez dobrego kontaktu z nauczycielami. To Wy, Drodzy Nauczyciele jesteście przede wszystkim wychowawcami. Codziennie lub kilka razy w tygodniu spotykacie się ze swoimi uczniami i macie okazję obserwować swoich podopiecznych w klasie, pomiędzy innymi uczniami. Wiedzy na temat wypełniania zadań przez ucznia, nie ma szans uzyskać pedagog w zaciszu swojego gabinetu.
Zachęcam do częstych rozmów i współpracy na polu oddziaływań wychowawczych.
„Alfabet wychowawcy”
Akceptuj swego ucznia
Bądź dla niego oparciem
Chwal go za wszystko (co dobre)
Dotrzymuj przyrzeczeń
Egzekwuj prawa i obowiązki
Formułuj precyzyjnie wymagania
Gospodaruj efektywnie jego czasem
Hamuj dyskretnie niewłaściwe zapędy
Interesuj się jego osobą
Jednocz jego rozum, ducha i ciało
Kieruj wszechstronnie jego rozwojem
Licz się z jego zdaniem
Łagodź stresy i cierpienia
Miej cierpliwość
Nie oszukuj go
Okazuj mu zaufanie
Pokaż, że jesteś omylny
Rozwijaj jego samodzielność
Słuchaj uważnie tego, co mówi
Troszcz się o niego
Ukaż mu wartość i piękno życia
Wierz w jego możliwości
Y…? (niewiadoma – bądź na nią przygotowany)
Zachęcaj go do dalszej pracy
NAUCZYCIELOM
KU UWADZE
(autor: Michał Kawecki )
- Jeśli dziecko zaprzecza lub sprzeciwia się Tobie – zatrzymaj się, pomyśl, może to nie Ty, lecz Ono ma rację.
- Dziecko spontanicznie odrzuca przemoc i sztuczność – niech Jego bunt i słowa krytyki będą dla Ciebie wskazówką, iż idziesz błędną drogą.
- Nie ponaglaj dziecka – Ono spełni każdą swoją powinność i każdą Twoją prośbę bez pośpiechu i nerwowości.
- Nie myl spokoju z lenistwem i opieszałością: urodą każdego dziecka jest spokój i umiłowanie wolności i one to, nie opieszałość, nie lenistwo – najlepiej charakteryzują Jego działania.
- Uważnie słuchaj refleksji, odczuć i spostrzeżeń dziecka, znajdziesz tam tyle świeżości, prawdy, i uroku młodości. Nawet jeśli się z nim nie zgadzasz, uszanuj Jego zdanie.
- Spostrzeżenia i intuicje dziecka na temat ludzi są zadziwiająco trafne i na tyle głębokie, iż spokojnie możesz im zaufać.
- W chwilach słabości i zwątpienia dziecko potrzebuje Twojej serdeczności; nie okazuj Mu niezadowolenia zwłaszcza wtedy, kiedy wydaje się niemiłe i niesympatyczne w swoich zachowaniach – Ono też ma powody do zmartwień.
- Nie lekceważ rozterek duchowych i dylematów dziecka – u ich podstaw tkwi bowiem silne u Niego poczucie winy za wszelkie zło w rodzinie. Szukaj w rodzicach sprzymierzeńców i bądź bardzo powściągliwy i ostrożny w swoich sądach na ich temat.
- Jeśli zranisz dziecko ostrym słowem, małostkowością lub zdenerwowaniem – miej przynajmniej odwagę przyznać się do tego przed samym sobą.
- Wspomagaj dziecko miłością i dobrym słowem, nie naginaj Go i nie krytykuj – Ono i tak pójdzie własną drogą, drogą tworzenia.
WSKAZÓWKI DO BUDOWANIA DOBRYCH RELACJI Z UCZNIAMI
1. Bądź pewny siebie, ale nie autorytarny.
2. Nie graj kogoś, kim nie jesteś – postaw na swoje prawdziwe cechy, kompetencje, zalety.
3. Od początku otocz klasę opieka i życzliwością.
4. Pracuj nad akceptującą postawą wobec wszystkich swoich uczniów.
5. Pamiętaj, że nauka jest najbardziej efektywna gdy sprawia radość.
6. Na początku roku szkolnego ustal zasady dotyczące nauki, egzekwowania wiedzy i relacji w klasie. Uwzględnij propozycje i opinie swoich uczniów.
7. Jasno określ, czego oczekujesz i jakie stosujesz kryteria oceny.
8. Bądź konsekwentny. Egzekwuj reguły i staraj się łączyć stanowczość z życzliwością.
9. Zachowuj obiektywizm i sprawiedliwość w ocenie każdego ucznia.
10. Traktuj uczniów tak, jak sam chcesz być traktowany.
11. Bądź optymistą. Pokazuj uczniom, że w nich wierzysz, że zależy ci na ich wynikach w nauce i ich życiu, że wierzysz w sens swojej pracy.
12. Traktu uczniów indywidualnie, nie uprzedzaj się.
13. Wspieraj swoich uczniów tak jak tego oczekują w danej sytuacji.
14. Szukaj w uczniach talentów oraz sposobów motywowania.
15. Jasno stawiaj sprawy, formułuj oczekiwania i propozycje.
16. Bądź elastyczny.
17. Staraj sie pozyskiwać liderów klasowych do współpracy.
18. Staraj się włączać wszystkich uczniów w różne działania. Nie zrażaj się oporem.
19. Dbaj o to, by nie zawieść zaufania swoich podopiecznych.
20. Nie obrażaj sie, nie skreślaj „trudnych uczniów”, ale też nie pobłażaj im, ucz rozwiązywania konfliktów przez dialog.
21. Staraj się nadążać za młodzieżą, by być na bieżąco z ich problemami, zainteresowaniami, upodobaniami.
22. Krytykuj tylko konstruktywnie – nie wyśmiewaj, nie szantażuj, nie przymuszaj.
23. Nie bój sie przyznać, że czegoś nie wiesz – przyznanie sie do błędu jest oznaką siły, nie słabości.
24. Przeanalizuj wcześniej popełnione błędy i zastanów się, jak ich w przyszłości uniknąć.
25. Pamiętaj, że dzieci i młodzież mają naturalną potrzebę posiadania mentora.
źródło – SYGNAŁ magazyn wychowawcy, nr 4 kwiecień 2016
MUTYZM WYBIÓRCZY (selektywny)
Co możesz zrobić jako nauczyciel?
• Opowiedz koleżankom i kolegom z mojej klasy o tym, czym jest lęk i tolerancja wobec zachowań innych osób. Będzie im łatwiej mnie zrozumieć.
• Spróbuj ze mną pracować w warunkach, w których czuje się bezpiecznie. Zaproś mojego rodzica do klasy, poświęć mi 10 minut, a zobaczysz, że ja potrafię mówić (metoda sliding in).
• Kiedy widzisz, że stoję sam na korytarzu w czasie wolnym – zrozum, że ja się boję. Pomóż mi w nawiązaniu relacji z innymi uczniami, spraw, abym czuł się częścią grupy.
• Angażuj mnie w różne aktywności, niekoniecznie wymagające komunikacji werbalnej. Pozostawienie mnie samemu sobie jest równie niebezpieczne jak presja na mówienie.
• Wiersze pozwól mi mówić wspólnie z innymi uczniami. Jest mi wtedy łatwiej.
• Nie strasz mnie, że jak nie odpowiem, to spotka mnie kara. Nie namawiaj, nie przekupuj, abym zaczął mówić.
• Pozwól mi uczestniczyć w przedstawieniach. Nie muszę śpiewać piosenki, mówić wiersza ale mogę np. trzymać kwiaty.
• Nie pomijaj mnie w grach i ćwiczeniach. Chcę się w tym uczestniczyć razem z innymi, nawet jeśli nic nie powiem.
• Postaraj się pamiętać o tym, że mogę nie być w stanie poprosić o pomoc. Upewnij się, czy zapisałem, co jest zadane, czy zrozumiałem treść zadania.
• Nie każ mi „dziękować” i mówić „do widzenia”. To dla mnie bardzo trudne! Nie jestem źle wychowany, po prostu boje się odezwać.
• Proszę informuj mnie o zmianach. Jeśli tylko możesz, powiedz mi wcześniej o wyjściu do muzeum, kina czy o planowanych zdjęciach klasowych.
• Jeśli uda mi się coś powiedzieć, zareaguj neutralnie. Nie okazuj swojej ekscytacji, to może mnie zawstydzić.
• Nie skupiaj na mnie swojego wzroku, nie patrz mi głęboko w oczy. Mogę się tego bać.
• Nie ukrywaj nic przed moimi rodzicami. Umów się z nimi, by porozmawiać o moich postępach.
• Stwórz atmosferę bezpieczeństwa i życzliwości, to ułatwi mi pokonywanie moich lęków.
• Drogi Nauczycielu, jesteś ważną Osobą w moim życiu. Dzięki Tobie poznaję świat. Proszę Cię, pomóż mi pokonać mutyzm wybiórczy. Wierzę, że wspólnie nam się uda!
(na podstawie tekstu autorstwa członków Stowarzyszenia „Polskie Towarzystwo Mutyzmu Wybiórczego”, powstał w ramach miesiąca świadomości, październik 2017)